Każda pożyczka, niezależnie od miejsca jej zaciągania, powinna być sformalizowana do postaci pisemnej. Jest to jednoznaczne potwierdzenie dla pożyczkodawcy oraz bardzo ważny dokument z punktu widzenia pożyczkobiorcy, określający przede wszystkim warunki spłaty i ewentualne konsekwencje zadłużenia. Jakie elementy powinna łączyć w sobie umowa pożyczki?
Strony umowy
Zaraz po informacjach tytułowych, dokument powinien zawierać szczegółowo spisane strony umowy. W tym przypadku dane należy spisać korzystając z dowodów osobistych lub paszportów. Jeśli pożyczkodawcą jest firma, zamiast serii i numeru dowodu oraz identyfikacji PESEL, umieszcza się jej nazwę wraz z danymi KRS, REGON i NIP. Zaniedbania na tym etapie mogą mieć poważne skutki w postaci np. trudności w zidentyfikowaniu ewentualnego dłużnika.
Umowa pożyczki — czas trwania
W kolejnym kroku trzeba poinformować, na jaki czas umowa jest zawierana. Pożyczka ma zazwyczaj określony ostateczny termin oddania całej kwoty (często wraz ze sporymi odsetkami), może on być zarówno krótki, jak i nieco dłuższy. Zazwyczaj mieści się w przedziale od miesiąca do dwóch lat.
Najważniejsza informacja, czyli kwota
Oczywiście nie można pominąć opisu przedmiotu umowy, czyli określonej kwoty. Punkt ten może zostać rozbudowany o kolejny, zawierający informacje dotyczące kosztów. Czasem — nawet w przypadkach komercyjnych, gdzie doskonałym przykładem są darmowe pierwsze chwilówki — może on być w całości pominięty, ponieważ strony zgadzają się na to, aby pożyczka nie łączyła się z żadnymi dodatkowymi opłatami. Najczęściej sytuacja ta dotyczy umów rodzinnych lub przyjacielskich — je też oczywiście warto spisać w formie papierowej.
Zasady zwrotu i zabezpieczenie
Umowa pożyczki powinna też zawierać punkt, w którym strony jasno określają, w jaki sposób ma zostać dokonana spłata — np. przelewem lub gotówką. Nieobowiązkowa z kolei jest informacja o zabezpieczeniu, przykładowo w postaci weksla, poręczenia lub osobnego ubezpieczenia. Produkty ubezpieczeniowe mogą być wymagane w niektórych sytuacjach, szczególnie w przypadku oferty komercyjnej. Poręczenie było popularne w latach dziewięćdziesiątych i wcześniej, później wymóg ten przestał być notorycznie stosowany przez banki i instytucje pozabankowe.
W razie problemów ze spłatą
Faktyczne zabezpieczenie umowne musi za to zawierać postanowienia dotyczące sytuacji, określające co dzieje się w momencie, gdy do terminowej spłaty nie dojdzie. Najczęstszą konsekwencją są:
- odsetki karne, naliczane za każdy kolejny dzień braku uregulowania długu,
- wezwania do zapłaty,
- wystąpienie na drogę sądową i komorniczą.
Długi tego typu najczęściej — oprócz zaindeksowania w rejestrze dłużników — trafiają do firm windykacyjnych. Oczywiście taka sytuacja jest nieprzyjemna, niesie ze sobą dość przykre dla pożyczkobiorcy działania i dlatego nie warto dopuszczać do jej zaistnienia. Pożyczka musi być zatem przemyślana, możliwa do udźwignięcia i z realną wizją jej spłaty.
Kiedy umowa pożyczki jest ważna?
Każda umowa na zakończeniu ma miejsce wolne na podpisy obu stron. Ważność zyskuje wtedy, gdy pożyczkobiorca potwierdzi spisane w kilku punktach warunki postanowienia, składając podpis, albo upoważniając kogoś do dokonania podpisu w jego imieniu. Inaczej umowa pożyczki będzie nieważna.
Wzór umowy pożyczki
Zawierając umowę z firmą, zawsze jest pewność, że skorzysta ona z własnych wzorów umowy. Natomiast w przypadku dwóch osób prywatnych, warto posiłkować się szablonami dostępnymi w sieci. Pobranie, wydrukowanie i wypełnienie takiego dokumentu będzie zdecydowanie szybsze, niż spisywanie wszystkich postanowień od nowa. Dzięki gotowym wzorom można też lepiej zapanować nad wszystkimi zapisami, tj. nie zapomnieć o ważnych kwestiach, które powinny zostać uwzględnione.
Czy umowę pożyczki można reklamować lub wypowiedzieć?
Oczywiście pożyczkobiorca ma możliwość wypowiedzenia umowy w razie, gdyby druga strona nie dopełniła warunków, np. w postaci wypłaty wskazanej w umowie gotówki. Od pożyczki można też odstąpić w terminie 14 dni kalendarzowych od złożenia podpisu — jest więc zatem zawsze szansa na zmianę decyzji, jeśli ta była podejmowana np. pod wpływem impulsu. Każdorazowo mamy też możliwość wcześniejszej spłaty zobowiązania. W przypadku reklamacji, tryb jej rozpatrywania również powinien znaleźć się w umowie pożyczki, jest on najczęściej opisany w którymś z zaawansowanych punktów regulaminowych produktów komercyjnych.
Pożyczanie pieniędzy każdorazowo musi wiązać się ze sformalizowaniem ustaleń obu stron. Ich brak może spowodować trudności z odzyskaniem pieniędzy. Nierzadko zdarza się to na gruncie pożyczek prywatnych. Firmy specjalizujące się w ich udzielaniu nigdy nie decydują się na brak umowy z klientem.